Şaraba ilgisi olan bir çocuk olarak büyümedim ben. Yurt dışı seyahatlerimden şişe şişe şaraplarla dönmedim. Şarap kültürünün içinde yetişmedim. Hele bir de üzüm üstüne ahkam kesmek falan hiç bilmedim. Soframda yemek tadımları çok oldu da şarap tadımları pek olmadı. Bırakın "Petit Verdot"nun o ufak ve çarpıcı tanin etkisini fark etmeyi, "Merlot"dan bile anlamam çok zamanımı aldı. Demem o ki, şarap; çok uzun yıllar yaşamımın adam akıllı bir parçası olmadı.
Lakin hayat yolumu Bordeaux'ya düşürünce, su yerine aniden şarap çarpıldı yüzüme; el mahkumdu. İlk duydum üzümü, sonra öğrendim, çok zaman sonra da anlamaya başladım. Bordeaux'da yaşadığım bir sene boyunca yemeğin yanına söylediğim bir şişe suyun bırakın şaraptan daha pahalıya çıkmasını, "Fransız olmadığınız belli Mademoiselle" bakışları geldi göğsümün ortasına oturdu.
Fransızların ukala olması bir yana, Bordeaux'lular daha da ukalaydı. Bordeaux'da oturup "Bordeaux Blend" içmeyecektin de, çok bilmiş Burgundy'lilerin "Pinot Noir"ını mı içecektin azizim?
Mecburiyetten bulaştığım bu üzüm işine, sonraları hayran oldum. Şimdilerde "Sommelier" olmama ramak kalmış olması bir yana dursun, "Yeni Dünya" California şarabı içen New York'lulara gözlerimi kısıp sinsi sinsi bakıyorum. Daha damağıma uygunu olmadığından ya da uyduramayacağımdan değil ama, Bordeaux ukalalığı üzerime sinmiş bir kere; ne içelim dendiğinde, ne seversin nasıl seversin demeden "Bir Bordeaux Blend al hemen" diyorum.
Anadolu üzümlerine, daha da önemlisi şarap kültürüne yeniden kavuşuyor. Ben de naçizane oturup birkaç pek bildiğimiz, bir kaç da pek bilmediğimiz üzümleri anlatmak istedim sizlere.
"Bordeaux Blend" içerseniz, kırmayın beni damağınıza uymuş gibi yapın. İçtiğiniz üzümün huyunu suyunu bilince şarap dillenir unutmayın. Ha bir de ne olur kış deyip şarabı ısıtmayın içine de meyve atmayın. Elma şırası mı yahu bu? Keyfiniz bol, kadehiniz dolu olsun.
MERLOT
• Kırmızı şarap üretiminde kullanılan üzümün kökeni Fransa'nın Bordeaux şehrine dayanır.
• Üzüm adını Fransızcada kara kuş anlamına gelen "Merle" sözcüğünden alır.
• Bordeaux'da yetişen Merlot üzümlerinin gönlü pek paşadır. Gironde nehrinin sağında kalan arazide yetişenler hava koşulları sebebi ile solunda kalanlardan daha iyi hasat verir.
• Asit oranı düşük, pigmentasyonu ve tanin oranı yoğundur.
• Yaban mersini, vişne, kırmızı erik, çikolata ve baharat kokuları şarabın karakteristik özelliklerini belirler.
• Birçok toprak ve iklim çeşidinde yetişebilir; ancak en iyi hasadı ılıman iklimlerde verir.
CABERNET SAUVIGNON
• Kırmızı şarap üretiminde kullanılan üzümün kökeni Fransa'nın Bordeaux şehrine dayanır.
• Ünlü Bordeaux Blend şaraplarının oluşturulmasında Cabernet Sauvignon, Merlot üzümü ile birlikte baş rolü oynar. (Bordeaux Blend: Cabernet Sauvignon ve Merlot üzümlerinin karıştırılması ile yapılan bu şaraplara, Cabernet Franc üzümü de ilave edilir.)
• Asit oranı düşük, pigmentasyonu ve tanin oranı yüksektir.
• Birçok toprakta yetiştirilebilinir.
• Frenk üzümü, kırmızı erik, nane, küf ve sedir şarabın karakteristik özelliklerini oluşturur.
PINOT NOIR
• Kırmızı şarap üretiminde kullanılan üzümün kökeni Fransa'nın Burgundy bölgesine dayanır.
• Dünyanın en pahalı şarapları Burgundy'nin DRC bölgesinden çıkar.
• Tanin oranı ve pigmentasyonu düşük olan bu şaraplar yumuşak içimli kırmızı şaraplar kategorisinde yer alır.
• Merlot ve Cabernet Sauvignon'nun aksine sadece serin iklimlerde yetiştirilebilinir.
• Burgundy'de dikimi yasal olan tek kırmızı şarap üzümü türüdür.
• İtalyanlar onu Pinot Negro, Almanlar ise Spatburgunder olarak bilir.
• Kızılcık, vişne, ıslak toprak, deri, duman, baharat kokuları şarabın karakteristik özelliklerini belirler.
CHARDONNAY
• Beyaz şarap üretiminde kullanılan üzümün kökeni Fransa'nın Burgundy bölgesine dayanır.
• Asit oranı genellikle düşüktür.
• Birçok iklimde yetiştirilebilinir olmasına rağmen en iyi hasadı serin bölgelerde verir.
• Narenciye, yeşil elma, ananas, zeytin kokuları şarabın karakterini oluşturur.
SAUVIGNON BLANC
• Beyaz şarap üretiminde kullanılan üzümün kökeni olarak Fransa'nın Bordeaux ve Loire Valley bölgeleri gösterilir.
• Üzüm serin iklimlerde daha iyi hasat verir.
• Asit oranı yüksektir.
• Greyfurt, tropikal meyve ve çimen kokusu şarabın karakteristik özelliğini belirler.
GAMAY
• Kırmızı şarap üretiminde kullanılan ve Burgundy'nin güneyinde kalan bölgenin üzümü olan Gamay, Beaujolais şaraplarının yapımında kullanılır. Bu şarapların Burgundy şarapları ile yarışması söz konusu dahi olmasa da, birçok şarap bilen en iyi Sangria'ların Beaujolais şaraplarından yapıldığı konusunda hemfikirdir.
PINOTAGE
• Kırmızı şarap üretiminde kullanılan ve Güney Afrika üzümü olan Pinotage, 1920 yılında bir fizikçinin Pinot Noir ve Cinsaut üzümleri üzerinde yaptığı genetik laboratuvar çalışmaları sonucunda oluşturulmuştur.
• Hafif gövdeli kırmızı şaraplar kategorisinde yer alır.
ASSYRTIKO
• Beyaz şarap üretiminde kullanılan üzümün kökeni Yunanistan'ın Santorini adasına dayanır.
• Asit oranı yüksek olan bu şarapların karakterine narenciye, greyfurt ve balmumu aromaları yön verir.
NEBBIOLO
• Kırmızı şarap üretiminde kullanılan ve Kuzey İtalya’daki Piedmont bölgesinde yetişen bu üzüm adını bölgenin sisli havasından alır. Nebbiolo İtalyancada ufak sis anlamına gelir.
• Barolo ve Barbaresco şaraplarının yapımına ortak olan bu nadir üzüm, dünyada en iyi Piedmont bölgesinin koşullarında yetişir.
• Şarabın tanin ve asit oranı yüksektir.
RIESLING
• Beyaz şarap üretiminde kullanılan üzümün kökeni Almanya!ya dayanır.
• Asit oranı yüksek olup en iyi hasadı soğuk iklimlerde verir.
• İkinci Dünya Savaşında Almanya ve Fransa sınırında kalan Alsace bölgesine yapılan saldırıların azlığı sebebi ile önemli yıllara ait hasatların şarapları saklanabilmiştir.
FURMINT
• Beyaz şarap üretiminde kullanılan ve Macaristan kökenli olan üzüm, bölgenin en bilinen şaraplarından olan Tokaji şaraplarının üretiminde kullanılır.
• Üzüm geç hasadı, yüksek olgunluğa ulaşması ve şeker oranın yüksekliği ile bilinir.
