Espresso, ince öğütülmüş (Türk kahvesinden daha ince değil) kahvenin basınçla birlikte az miktarda neredeyse kaynar suya maruz bırakılarak demlendiği bir kahve demleme çeşididir. 

Espresso, Türk kahvesinden sonra en gövdeli kahve demleme yöntemidir. Basınca maruz kaldığı için çözülmüş partikül oranı diğer demlemelere göre daha yüksektir, bu yüzden çok yoğun bir kahvedir. Bu basınç sayesinde espresso üzerinde krema denilen mikro baloncuklu bir köpük oluşur. 

Espresso; caffè latte, cappuccino, caffè macchiato, cafe mocha, cortado ve caffè Americano'nun ana bileşenidir.

Espressonun kafein oranının diğer kahve demleme yöntemlerine göre daha fazla olduğu söylenir ama bunun sebebi ufak miktarda konsantre olarak servis edilmesidir. Aslında espresso büyük bir fincan kahveden daha az kafein oranına sahiptir.

Demleme

Espresso demlemeyi anlamak için sanırım önce espresso makineleri nasıl çalışır onu anlamak gerekiyor. Eski espresso makinelerinde ısıtılan suyu bir kol yardımı ile basınçlı şekilde kahve ile buluştururken günümüzde bu işi motorlar yapmaktadır. 

Bir buhar kazanı içinde ısınan su kazanından alınan su, motor yardımı ile porta filtre içinde bulunan kahve ile buluşur ve demleme yapılır.

Normalde tek kişilik (single) ya da iki kişilik (double) porta filtreler mevcut fakat single olanlarının filtre yapısından kaynaklı düzgün demleme yapamadığına inandığım için hiç singledan bahsetmiyorum direkt olarak double porta filtreleri baz alıyorum. Espresso demlerken oranlar vardır; 1:1 1:2 ve 1:3 yani double porta filtrenize 15 gram kahve koyuyorsanız 1:1 oranda 15 ml espressoya sahip olmayı hedefliyorsunuz demektir. Genelde kullanılan 1:2 oranında ise 30 ml kahveye sahip olursunuz. 1:3'de ise 45 ml kahveniz olur. Normal bir espresso standardı olan 1:2 oranını baz alarak devam edelim. 30 ml espressoya sahip oldunuz tamam ama demleme süreniz düzgün mü?Bugünlerde en çok bahsedilen demleme aralığı 20 sn-30 sn arasıdır ama 35 sn'ye kadar demleme yaparak kahvelerinizi denemenizi tavsiye ederim, bazı kahveler asıl potansiyellerini 30 sn üzerinde de verebiliyor. Evet bu biraz deneme yanılma işi. Aldığınız kahveyi farklı ayarlarda öğüterek farklı sıkılık derecelerinde tamp ederek espresso demleme süreniz ile oynayın ve en başarılı sonucu hangi kombinasyonda alacağınızı bulmak için not edin.

Espresso Kavurma ve Öğütme

Espresso için kavrulan kahve diğer demleme yöntemlerine göre biraz daha koyu kavrulur çünkü espresso basınç altında demlendiği için içindeki asit ve yağlar  kahvenize daha fazla karışır. Eğer diğer demlemeler için kavrulmuş çok açık bir kahve ile espresso denerseniz ekşi tada sahip bir espressoya sahip olurunuz. Italian ya da French roast derecelerinde kavrulmuş kahve çekirdekleriyle de kahvenin kendi içindeki aromasını alamaz sadece sert bir kahve içmiş olursunuz. Bu durumda kahvenizi seçerken koyu olmasına ama üzerinde yağlar olmamasına dikkat edebilirsiniz, bu en güvenli yoldur. 

Espresso için kavrulmuş kahveler kavrulduktan sonra 3-4 gün dinlendirildikten sonra kullanılmalıdır yani aldığınız kahvenin üzerindeki kavrulma tarihine dikkat ediniz, tarih yoksa kahveyi satan kişiden bilgi alınız. Genel olarak kahve kavrulduktan iki hafta sonra bayat olarak kabul edilir, bu konuya da dikkat etmelisiniz. Kahve öğütüldükten 12 dk sonra tekrar bayat kabul edilir. Yani taze olarak evinizde çekip öyle kullanmanız en iyisidir.

Espresso Bazlı İçecekler

Espresso tek başına servis edilebileceği gibi köpüklü ya da köpüksüz süt ya da su ile de karıştırılarak içilebilir. Sütlü espresso içeceklerinin en bilinenleri "macchiato, cappuccino, flat white ve latte"dir. Genel olarak sıcak süt ile yapılan bu içecekler espresso makinesinin süt köpürtme çubuğu kullanılarak yapılan kremamsı köpük katmanı latte art (süt sanatı) denilen kahve sanatı uygulamaları ile damağa hitap ettiği kadar kahveyi göze de hitap edecek bir şekle getirir. Americano ise double shot espresso (60 ml) üzerine su eklenmesi ile yapılır. Size kahve dükkanı menülerinde yer alan birkaç espresso bazlı içeceğin ölçekleri vermek isterim.

Geleneksel macchiato: 35-40 ml, single shot (30 ml) espresso üzerine ufak bir miktar süt (genelde hafif köpüksü yapıda olur ve espresso üzerinde kalacak şekilde eklenir.) -ki macchiato İtalyanca'da leke demektir.

Modern macchiato: 60 ml ya da 120 ml, single ya da double shot (30 ya da 60 ml) espresso üzerine 1:1 oranında süt eklenir.

Cortado: 60 ml, single shot espresso üzerine 1:1 oranında mikro baloncuklu süt. Ama Türkiye'de genelde de double shot üzerine 1:1 oranında süt eklenerek 120 ml'lik bir içecek yapılıyor.

Piccolo latte: 90 ml single shot espresso üzerine 1:2 oranında mikro baloncuklu süt.

Galão: 120 ml, single shot espresso üzerine 1:3 oranında mikro baloncuklu süt.

Flat white: 150 ml, single ya da double shot (30 ya da 60 ml) espresso üzerine 1:4 ya da 2:3 oranında süt eklenerek yapılır.

Cappuccino: 150-180 ml,  single ya da double shot (30 ya da 60 ml) espresso  üzerine köpüklü süt eklenerek yapılır.

Latte: 240-600 ml double shot ya da daha fazla (60 ml) espresso üzerine 1:3-1:9 oranlarında süt eklenerek yapılır.

Emel & Ersin Acar
Overdose Coffee Alsancak - 3rd Wave Coffee and Roastery
Instagram: overdosecoffeetr